vrijdag 12 oktober 2018

De zachtheid van vrouwen (James Graham Ballard)

J.G. (James Graham) Ballard inleiden, hoeft voor de trouwe lezers van mijn boekbesprekingen niet meer. Wie niét tot die categorie behoort, kan hier of hier zijn kennis bijspijkeren, maar zou zich dus eigenlijk dood moeten schamen.

Hoe dan ook, zelfs wie nauwelijks van de auteur gehoord heeft, kent wellicht wél Het Keizerrijk van de Zon, zijn autobiografische boek over zijn jeugd in het door de Japanners bezette Sjanghai tijdens de Tweede Wereldoorlog. Diezelfde gebeurtenissen vormen het startpunt van deze De zachtheid van vrouwen, al wilde Ballard niet met zoveel woorden gezegd hebben dat ook dit boek biografisch was. Hij zei, in tegendeel, dat de meeste karakters in het boek volkomen fictief waren, maar ter gelijker tijd, dat het boek zijn levensverhaal is "gezien door de spiegel van de fictie ontstaan door dat leven".

Desalniettemin: James Ballard ging wel degelijk, net zoals zijn hoofdpersonage Jim, medicijnen studeren in Cambridge. Net zoals hij lid werd van de Royal Air Force en vliegtraining kreeg op de Canadese basis Moose Jaw. Hij trouwde ook en kreeg net zoals zijn hoofdpersonage drie kinderen, maar zijn echtgenote stierf aan een longontsteking, niet aan de gevolgen van een val. Vervolgens voedde hij, zoals Jim, zijn kinderen alleen op. Ook andere passages, zoals degene die gelinkt is aan het boek Crash (verfilmd door David Cronenberg) en Empire of the Sun (verfilmd door Spielberg), zijn voor vaste lezers van de auteur duidelijk herkenbaar.

Andere stukken zijn dat minder, net zoals de leidraad van dit boek: (de) vrouwen (van Ballard). En net in die leidraad zit een voor mij storend element in De zachtheid van vrouwen: de neiging van de auteur om wel héél expliciet en zeer biologisch seksscènes te beschrijven. Da's iets waar ik nooit het nut van ingezien heb (nog los van het feit dat taal daar sowieso te kort schiet) en dat mijns inziens ook niet bijdraagt tot het verhaal.

Maar los daarvan is ook dit boek van Ballard weer een aanrader, ook voor wie verder niks van de auteur gelezen heeft. Het kán zelfs de deur openen naar verdere lezing, gezien in dit boek een aantal thema's aangeraakt worden die ook in zijn vollédig fictieve (maar in sommige gevallen langzamerhand van het visionaire aan het overgaan in de werkelijkheid) werk een hoofdrol spelen.

Björn Roose

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Ook iets te vertellen ? Ga je gang !